Arxiu d'etiquetes: Expressions llatines

Entrevista a Irene Sendín, advocada

El dilluns 25 de juliol vaig realitzar una entrevista a Irene Sendín, advocada de família, mercantil i mediadora a In-mediatio.  La finalitat de la xerrada era esbrinar el seu pensament envers els llatinismes jurídics i les expressions.

En primer lloc, vam parlar de la importància d’aquests llatinismes en l’actualitat. Com a resultat de la pregunta, va afirmar que no era necessari utilitzar-los però que, de vegades els utilitzàvem sense saber que eren pròpiament llatinismes. De tal manera que ho fem per pròpia intuïció i tradició.

En segon lloc, li vaig preguntar sobre aquells que pel seu contingut o per la seva forma havien estat més analitzats durant la carrera de Dret i quins altres encara seguien presents quan redactava els documents judicials. La seva resposta va ser que depenent la branca del Dret en què fossis expert, variava considerablement l’ús dels llatinismes. Actualment, els que més utilitza són : Ut supra, a priori, ad hoc i ab intestato Altrament, també va explicar l’ús de la toga: als inicis era blanca i l’any 1694 va passar a ser de color negre. En els nostres dies, tampoc són totes iguals, van variant depenent del càrrec que sigui representat.

En tercer i últim lloc, va argumentar què  pensava del fet que el dret romà era la base del dret actual i persistia la seva vigència. La seva resposta va ser afirmativa, tenia molt a veure un i l’altre,  sobretot en el dret civil actual.

Finalment, donar les gràcies a l’Irene Sendín per la dedicació i l’esforç.

Exceptio veritatis

L’expressió exceptio veritatis vol dir, prova de la veritat.

Aquesta expressió s’utilitza majoritàriament pel Dret penal.

S’utilitza en els delictes contra l’honor d’una persona. Així doncs, aquesta queda lliure sempre i quan la llei ho permeti i si la persona aconsegueix demostrar la veritat de les seves imputacions. En aquell instant la persona ha de demostrar la seva innocència.

Exemples d’aquesta expressió:

– Se li  va atorgar un temps d’exceptio veritatis perquè desmentís les seves imputacions.

 

 

 

Expressions llatines del dret (S)

Salus populi suprema lex est

Scire facias

Scriptum ius est lex, plebis scita, senatus consulta, principum placita, magistratuum edicta, responsa prudentium

Secundum legem

Sed cum ambo iudicum provocat, sorte res discemi solet

Sed naturalia quidem iura, quae apud omnes gentes peraeque servantur, divina quaedam providentia constituta semper firma atque inmutabilia permanent

Sedes non moritur

Sententia debet esse secundum libello

Sic utere tuo ut alienum non laedas

Sine actione agis

Societas delinquere non potest

Specialia generalibus derogant

Stare Decisis, et Quaeta non Muovere

Sub iudice

Superficie solo cedit

Suum culque tribuere

 

Expressions llatines del dret (U)

Ubi eadem ratio, idem ius

Ubi homo, ibi societas; ubi societas, ibi Ius; ergo, ubi homo, ibi Ius 

Ubi lex non distinguit, nec nos distinguere debemus

Ubi maior minur cessat

Ubi verba non sunt ambigua, non est locus interpretationibus

Ul litigatores pro patroniciis certam iustamque mercedem dare

Ultra posse nemo obigatum

Ultra posse nemo obigatur

Ultra vires

Ultra vires hereditatis

Universitas non moritur

Uno ictu

Unus testis, nullus testis

Usucapion

Uti

Uti possidetis ita possideatis

Uti possidetis iure

 

 

Expressions llatines del dret (R)

Ratio agendi

Ratio descidendi

Ratio iuris

Ratio legis

Ratio summa

Rationae loci

Rationae materiae

Rationae personae

Rationae quantitatis

Rationae territorii

Ratum quid habere non potest, quod ipsius nomine non est gestum

Rebus sic stantibus

Referendum

Reformatio in melius

Reformatio in peius

Regula iuris

Res comunes omnium iure naturali

Res derelicta

Res derelicta, primi occupantis

Res inter alios acta

Res ipsa loquitur, sed quid in infermos dicit?

Res iudicata

Res iudicata pro veritate accipitur

Res nullius

Res perit domino

Res publica

Res soli

Res transit cum onere suo  

 

Expressions llatines del dret (Q)

Qui iure suo utitur neminem laedit

Qui iure suo utitur, nemini injuriam facit

Qui nimis probat nihil probat

Qui tacet non asseverat, sed est vero qui non negat

Qui tacet non utique fatetur

Quia ipse mecum non possum

Quia semper necessitas probandi incumbit illi qui agit

Quidquid non agnoscit glossa nec agnoscit curia

Quod ab initium vitiosum est tractu tempore convalescere non potest

Quod nullum est, nullum efectum producit

Quod omnis tanget ab omnibus approbetur

Quod plerumque fit

Quod si dolo possesoris fugerit dammandum eum, quasi possideret

 

 

 

Expressions llatines del dret (P)

Pacta legem contractui dant

Pacta sunt servanda

Par conditio creditorum

Par in parem non habet impuerium

Parendo legibus ordo servatur

Patria potestas

Pax Romana

Peccat in se et alium peccare facit

Persona non grata

Petitio principii

Pignoris Capio

Pignus conventum

Plenitudo potestatis

Plus minusve

Plus petitio

Potestas omnium rerum

Praescriptio longi temporis

Praesente cadavere

Praeter legem

Praetus peregrinus

Prior in tempore, potior in iure

Priore tempore, priore iure

Privilegium personale non transit ad heredes

Pro bono publico

Pro domo mea

Pro tribunali

Procurator in rem suam

Procurator Metallorum

Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat; privatum, quod ad singulorum utilitatem