Tag Archives: klasprotokoloj

Ĵaudo, 17a majo 2012

  • Unue ni legas la tradukojn al la kataluna lingvo kiujn faris hejme de kelkaj frazoj de la unua ĉapitro de la libro “Vojaĝo kun Katrina”.
  • Por rememori la vortojn de la lasta semajno pri vetero, en malgrandaj grupoj ni elektas unun monaton kaj priskribas la veteron kiu estas en tiu monato. Poste la ceteraj kunuloj devas diveni kiun monaton ni priskribis.
  • Por komuniki la tempo oni povas bezoni:

Ĉiam – sempre

Preskaŭ ĉiam – quasi sempre

Ofte – sovint

De tempo al tempo – de tant en tant

Malofte – poc freqüentment

Preskaŭ neniam – gairebé mai

Neniam – mai

  • Rubeno instruas al ni novajn vortojn: la vizaĝo

Okuloj – ulls

Nazo – nas

Buŝo – boca

Oreloj – orelles

Dentoj – dents

Hararo – cabells

Palpebroj – parpelles

Barbo – barba

Brovoj – celles

Lango – llengua

Mentono – barbeta

Frunto – front

Okulharoj – pestanyes

Lipoj – llavis

Tempioj – temples

Makzelo – barra, maxil·lar (mandiblo aŭ malsupra makzelo: mandíbula)

Vangoj – galtes

Lipharo – bigoti

Vangostoj – pòmuls

Agoj per la vizaĝo

Paŭti – fer morros, fer cara de pomes agres

Kuntiri la brovojn – arrufar les celles, arrufar el nas

Grimaci – fer ganyotes

Okulsigni – picar l’ullet

Flari – olorar, ensumar

Rigardi – mirar

Vidi – veure

Aŭskulti – escoltar

Tuŝi – tocar

Gustumi – tastar

Montri – mostrar

Leki – llepar

Fermi – tancar

Malfermi – obrir

Ripozi – descansar

 

Vomi – vomitar

Kraĉi – escupir

Muko  – moc (okulmuko: lleganya; orelmuko: cerumen, cera de l’orella)

Larmo – llàgrima

Levu la brovojn / la mentonon

Fermu viajn okulojn

Kovru vian buŝon

Tuŝu viajn orelojn

Grimacu

Montru viajn dentojn / la langon

  • Núria havas novan laboron en firiĉa lernejo.

Firiĉa (fi-, prefixe despectiu)

Klaso de la 10a de majo

Això és un rotllo!!!! Jo m’he escarrassat jugant amb diferents colors i formats perquè quedés més estètic i “didàctic”, i no me’n reconeix cap!!!! Hi ha alguna manera d’aconseguir-ho que jo no sé?

unua kurso
tagon dudek tri

jaŭdo, 10 majo 2012

El cap de setmana dels senyors Puig (continuació)

Diumenge, la senyora Puig va tornar a les pistes, però el senyor Puig va preferir anar a ballar sardanes i també va visitar unaq exposició de fotografia.
Quan la senyora Puig va tornar, van dinar, van descansar una estona i a quarts de sis de la tarda van carregar el cotxe i van marxar. Van arribar a casa seva molt cansats, però satisfets.

La semajnfino de gesinjoroj Puĉ (daŭrigo)

Dimanĉe (Dimanĉon)* sinjorino Puĉ reiris al la skivegoj, sed sinjoro Puĉ preferis iri danci sardanojn kaj ankaŭ vixitis fotografian ekspozicion.
Kiam sinjorino Puĉ revenis, ili tagmanĝis, ripozis tempete* iom da tempo kaj je la kvina kaj kvaronoj duono postagmeze ŝarĝis sian (ne alian!) aŭton kaj foriris.
Ili alvenis hejmen (al sia hejmo)* tre lacaj, sed kontentaj.

*Estas en slanga aŭ ĵargona maniero – És en argot.
slango – argot
ĵargono – argot
Mi fotas vin – Jo et faig una foto.
foti > fotaĵo – fer fotos > (una) foto
Ekspozicio de fotaĵoj – Exposició de fotografia.

pontferioj – pont (dies de festa)
La lastaj ferioj Rubeno vojaĝis eksterlande, al Francio – Les darreres festes en Ruben va viatjar a l’estranger, a França.

En la lastaj ferioj, kiu en la klaso…
…vizitis muzeon? – Neniu.
…laboris? – Nur Jaume.
…vojaĝis eksterlanden? – Nur Rubeno
…parolis esperanton? – Karlo kun la birdoj en sia balkono, Xavi kun si mem, Jaume kun sia hundino, Saioa kaj Núria inter si.
…praktikis sporton? – Karlo, Jaume, Xavi.
…ekskursis en la kamparon aŭ montaron? – Rubeno, Jaume (kun sia hundino!)
…legis libron? – Karlo, Jaume, Saioa, Xavi (multajn librojn!), Núria.
…ĉeestis muzikan koncerton? – Neniu.
…ludis sur sia komputilo? – Jaume, Belo, Karlo
…kverelis kun familianoj? – Belo, Saioa, Xavi
…iris al kuracisto? – Neniu iris al kuracisto, feliĉe!
…praktikis meditadon? – Nur Karlo
…iris kinejon? – Nur Belo, kiu vidis “La Venĝuloj”.
…trinkis bieron sen alkoholo – Xavi
…veturis per biciklo – Xavi
…sendis retpoŝtojn – Ĉiuj.
…iris manifestacion – Núria, Karlo, Saioa. Rememorojn al ĉiuj de Soliña!, kiu estis en la manifestado.

Neniu en la klaso praktikis meditadon!
Mi ja! (praktikis) – Jo sí! (que vaig meditar).
Kiun libron vi legis, Karlo?
Mi legis “La duoblulo” – En Carles va llegir “El doble” (l’altre jo).
En la manifestacio homoj bruligis kontenerojn!?
Ne!, nur la kamuflataj policanoj faras tion!
Ili kulpigas kaj vundas homojn sen kaŭzo!

Unua hejmtasko:
Skribu sur la blogo malneton pri kio vi faris dum la lastan feriojn.
Antaŭ la venontan klason por korekti viajn hemtaskojn tiam.

La instruisto instruas al ni novajn vortojn, pri klimato kaj vetero.

Ni havas mediteranean klimaton. – Nosaltres tenim un clima mediterrani.
La klimato estas malsama en la diversaj partoj de la Tero. – El clima és diferent en les diferents parts de la Terra.
La vetero ŝanĝiĝas. – El temps canvia.

La kvar sezonoj de la jaro:
printempo, somero, aŭtuno, vintro.
Les quatre estacions de l’any:
primavera, estiu, tardor, hivern.

pluvo – pluja
sunas – fa sol
La suno brilas – El sol brilla.
La suno varmigas – El sol escalfa.
neĝo – neu
glacio – gel, (una) glaçada
Estas nuboj – està núvol / hi ha núvols
nubiĝas – venen núvols
nebulo – boira
varme – càlid
malvarme – fred
seka klimato – clima sec
malseka klimato – clima humit
ventas – fa vent
La vento blovas – Bufa el vent.
fulmotondro – tempesta de llamps i trons
fulmo – llamp // llampec
fulmi – caure llamps // llampegar, llampeguejar, llampugar, llampar
tondro – tro
ŝtormo – tempesta (nova vorto)
fulmotondro – tempesta (originala radiko)
la roso – la rosada
malvarmege – glaçada
frosto – gebrada
malvarmege = froste
Estas froste al mi – Estic “glaçat”.
Frostas al mi la piedojn – Tinc els peus glaçats.
serenas – està serè
Estas serene – Està serè
neĝoŝtormo – tempesta de neu
neĝoventego – ventada de neu
pluvego – granda pluvo
pluveto – malgranda aŭ mallonga pluvo
neĝegas – neva molt
neĝetas – neva poquet
ventegas – fa molt de vent
ventetas – fa una mica de vent
fulmegas – cauen molts llamps // llampega molt
tondregas – fa una gran tronada

Se estis malvarme, rosas. – Si fa fred, es fa rosada.
roso – rosada
rosis – s’ha fet rosada
hajlo – pedregada
Hodiaŭ hajlas – Avui pedrega
malvarmete > friske (iomete malvarme, ne tre malvarme) – una mica fred, no molt

“Kiu semas venton, rikoltas fulmotondron”
“Qui sembra vent, cull tempesta”
“Malbona herbo froston ne timas”
“Mala herba no tem gebrada”

Por fini, Rubeno legis al ni la unuan paĝon de “Vojaĝo kun Katrina”, de Sten Johanson, kaj proponis malkovri:

El kiu lando ŝi estas.
En kiu lando ŝi estas.
Kiun laboron havas.
Kiu sezono plaĉas al ŝi.
Kiun landon ŝi volas viziti.
Ĉu ŝia laboro plaĉas al ŝi.

Jen la dua hejmtasko por kiam Rubeno sendos la tekston al ni per retpoŝton:
Elektu ĉiu nur unu frazon kiu estas interesa al vi (ĉu pro la enhavo, ĉu pro la gramatiko) kaj traduku ĝin al la kataluna.

Klaso de la 10a Majo (23a leciono)

Saluton, je la notoj de nia lasta klaso!

Semajnfino kun gesinjoroj Puĉ (daŭrigo)

Dimanĉe sinjorino Puĉ reiris al la skivegoj sed sinjoro Puĉ preferis iri danci sardanojn kaj ankaŭ vizitis ekspozicion de fotoj/fotaĵoj / fotografian ekspozicion. Kiam sinjorino Puĉ revenis, ili tagmanĝis, ripozis iom da tempo kaj je la kvina kaj duono posttagmeze ŝarĝis sian/la aŭton/veturilon kaj foriris. Ili alvenis hejmen / al sia hejmo tre lacaj sed kontentaj.

El cap de setmana dels Senyors Puig (continuació)

Diumenge la senyora Puig va tornar a les pistes, però el senyor Puig va preferir anar a ballar sardanes i també va visitar una exposició de fotografia. Quan la senyora Puig va tornar, van dinar, van descansar una estona i a quarts de sis de la tarda van carregar el cotxe i van marxar. Van arribar a casa seva molt cansats, però satisfets.

 

En la lastaj ferioj kiu en la klaso…

  • vizitis muzeon?
  • laboris?
  • vojaĝis eksterlanden?
  • parolis esperanton?
  • praktikis sporton?
  • ekskursis en la kamparon aŭ montaron?
  • legis libron?
  • ĉeestis muzikan koncerton?
  • ludis sur sia komputilo?
  • kverelis kun familianoj? [kvereli – barallar-se, discutir]
  • iris al kuracisto? [metge, doctor]
  • praktikis meditadon? [meditació]
  • manifestaciis? [manifestacii – manifestar-se, participar en una manifestació]
  • iris kinejon?

Ĉu estas iu ke kiu vizitis muzeon? [Hi ha algú que va visitar un museu?]

Mi ja! [Jo sí!]

Pontferio [pont (dia festiu)]

Romano [novel·la]

 

Klimato kaj vetero

Klimato [clima]

  • Mediterranea klimato
  • Seka klimato

Vetero [temps atomesfèric]

Sezonoj [estacions de l’any]

  • Printempo
  • Somero
  • Aŭtuno
  • Vintro

Suno

Sunas = la suno brilas

Luno

Pluvo

Nebulo [boira]

Nebulas

Pluvnebulo [xirimiri]

Neĝo [neu]

Neĝŝtormo [tempesta de neu]

Glaĉio glacio [gel]

Vento

Ventas = la vento blovas

Nuvoj nuboj

Estas nuvoj nuboj [està ennuvolat]

Nuviĝas nubiĝas [vénen núvols]

Fulmo [llamp]

Tondro [tro]

Fulmotondro [tempesta de llamps i trons]

Ŝtormo [tempesta]

Serenas = estas serene [fa bon dia]

Roso [rosada]

Rosas dum la nokto [cau rosada durant la nit]

Frosto [gebrada]

Estas froste = estas malvarmege

Hajlo [pedregada]

Hajlas [pedregar]

Estas friske = estas malvarmete [fresqueja]


Pluvego = granda plugo vs. pluveto = malgranda pluvo

Ventegas [bufa un vent molt fort] vs. ventetas [bufa un vent suau]

Fulmegas [cauen molts llamps]

Estas malvarmege [fa molt de fred] vs. estas malvarmete [fa fresqueta]

-EG: sufix augmentatiu. Bonega = boníssim

-ET: sufix diminutiu. Urbeto = vila

 

Proverboj:

Kiu semas venton, rikoltas fulmotondron [Qui sembra vents, recull tempestes]

Malbona herbo froston ne timas [Mala herba no tem gebrada]

Hejmtaskoj:
  1. Skribi kion faris la lastajn feriojn
  2. Traduki en la katalunan unu frazon de Vojaĝo kun Katrina

Klaso de la 3a Majo (22a leciono)

Semajnfino kun gesinjoroj Puĉ

La lastan semajnfinon / lastsemajnfine (1) sinjoro kaj sinjorino Puĉ veturis / iris al la Pirineoj. Ili eliris de Vilanovo vendrede posttagmeze kaj ne revenis ĝis dimanĉo (2) nokte. Sabate ellitiĝis frue kaj matenmanĝis. Poste paŝis ĝis la skivegoj / eliris al la skivegoj (3). Sinjorino Puĉ skiis la tutan matenon kaj sinjoro Puĉ promenis kaj sin sunumis en / sur teraso.

Tagmeze ili manĝis sandviĉon en la skivegoj kaj duonposttagmeze reiris al la hotelo. Ili duŝis sin (4) kaj eliris aĉeti tradiciajn / lokajn manĝaĵojn (5): kolbasojn, sekajn kolbasojn, fromaĝojn, kaj tiel plu / k.t.p. Ili vespermanĝis en restoracio. Romantika vespermanĝo, kun kandeloj kaj kataluna ĉampano; vespermanĝinte, ili ĉeestis koncerton de popolmuziko (6).

 

(1) Si volem convertir lastan semajnfinon en adverbi (lastsemajnfine) cal ajuntar les dues paraules.

(2) No pot ser dimanĉe perquè els adverbis no poden anar precedits de preposició.

(3) Paŝis ĝis la skivegoj (sortir cap a les pistes d’esquí) és una manera de dir més específica que no eliris al la skivegoj (anar a les pistes d’esquí), que és més general.

(4) Ili duŝis sin pot voler dir que es van dutxar per separat o l’un a l’altre. Ili duŝis unu la alian vol dir que es van dutxar plegats, l’un a l’altre.

(5) Tradiciajn manĝaĵojn vol dir menjar tradicional. Lokajn manĝaĵojn vol dir menjar local. Si no volem ser tan específics, podem dir tradiciaĵojn (productes, coses tradicionals) i lokaĵojn (productes, coses locals)

(6) Popolmuziko vol dir música tradicional, folklòrica. No s’ha de confondre amb populara muziko que vol dir música popular, de l’estil Madonna o Beyoncé.

 

El cap de setmana dels Senyors Puig

El cap de setmana passat el senyor i la senyora Puig van anar al Pirineu. Van marxar de Vilanova divendres a la tarda i no hi van tornar fins diumenge a la nit. Dissabte es van llevar d’hora i van esmorzar. Després van sortir cap a les pistes d’esquí. La senyora Puig va esquiar tot el matí i el senyor Puig va passejar i va prendre el sol en una terrassa.

Al migida van menjar un entrepà a les pistes i a mitja tarda van tornar a l’hotel. Es van dutxar i van sortir a comprar productes típics: botifarres, llonganisses, formatges, etc. Van sopar en un restaurant. Un sopar romàntic, amb espelmes i cava; havent sopar van assistir a un concert de música popular.

Klaso de la 26a Aprilo (21a leciono)

Saluton,

jen la notoj de nia lasta klaso.

 

Estas varme – fa calor

Estas varme al mi – tinc calor

Mi varmas – estic calenta

Mi estas varma – sóc càlida (en el sentit d’afable)

 

Ĉu vi estas varme al vi? – tens calor?

Ĉi tie estas varme – Aquí fa calor

Ĉi tie estas freŝe – Aquí fa fresca

 

Mi ŝvitas – jo suo

 

PASINTECO

Hodiaŭ mi dormas – Hieraŭ mi dormis

 

Ĉu via vivo estas rutina?

Jes, ĉiam okazas la samo

 

Mi memoras miajn sonĝojn kaj koŝmarojn [somnis i malsons]

Hodiaŭ mi iris de mia hejmo al laboro sed mi haltis survoje – em paro pel camí (d’un lloc a un altre)

Halti – aturar-se

Kutime mi manĝas hejme. Sed hodiaŭ mi manĝis kun mia ĉefo [cap / jefe]

 

Unu kvarono – un quart d’hora

Tri kvarono – tres quarts d’hora

 

Aferoj ke mi faris malsame hodiaŭ

  • Mi iris al la biblioteko du fojoj
  • Mi iris per biciklo al la klaso
  • Mi ne manĝis ĉokoladon poste tagmanĝi
  • Mi aĉetis tri kolbasojn [botifarres]
  • Mi alvenis al la klaso akurate [puntualment]
  • Mi tagmanĝis en hamburgerejo [hamburgueseria]
  • Mi sunumis min [sunumi sin – prendre el sol]

Ĉiun tagon ŝi manĝas ĉokoladon sed hieraŭ ŝi ne manĝis ĝin

 

Mi ĵus malŝaltis la lumon – acabo d’apagar el llum ara mateix

Mi ŝaltis la komputilon antaŭ du minutoj – he encès l’ordinador fa dos minuts

 

Ĵus – just ara, ara mateix

Hieraŭ – ahir

Antauhieraŭ – abans d’ahir

La pasintan semajnon / jaron – la setmana passada / l’any passat

Antaŭ du semajnoj / tri tagoj – fa dues setmanes / fa tres dies. Semajno i tago no van en acusatiu ja que van precedits per la preposició antaŭ

La lasta klaso – la darrera classe / l’última classe

 

Pensu unu aferon kiu okazis al vi

  • La pasintan jaron mi ludis piedpilkon ĉiuĵaŭde
  • La pasintan semajnfinon ŝi helpis amikojn translokiĝi [a fer un trasllat]
  • La pasintan jaron li ŝanĝis laboron [ŝanĝi – canviar]
  • Antaŭ tri jaroj mi havis kromlaboron [una segona feina]
  • La pasintan monaton ŝi falis kaj ŝi vundis sian piedon [fali – caure; vundi – lesionar]
  • La pasintan jaron mi emeritiĝis
  • Per la unua fojo hieraŭ li diris sufiĉas / sufiĉe [ja n’hi ha prou]

 

NUMEROJ

900 – naŭcent

1.000 – mil / milo

1.000.000 – miliono

 

1992 – mil naŭcent naŭdek du

2007 – dumil sep

 

Kio okazis en ĉi tiu jaro?

  • En la jaro 1992 li finis studi en la altlernejo kaj komencis studi en la universitato [altlernejo – escola secundària]
  • En la jaro 1998 li edziniĝis sed en la jaro 1999 li eksedziniĝis [edziniĝi – casar-se; eksedziniĝi – divorciar-se]
  • En la jaro 1999 mia gepatroj donacis al mi mian hundon Anĝeleto [donaci – regalar]
  • En la jaro 2000 li foriris eksterlanden / de Katalunio [foriri – marxar]
  • En la jaro 2005 ŝi elmigris al Ĉinio [elmigri – emigrar; enmigri – emigrar]
  • En la jaro 2010 li ekkonis sian koramikinon [ekkoni – conèixer per primera vegada]
  • En la jaro 2011 mi finis studi en la universitato
  • De la jaro 2000 ĝis la jaro 2005 ŝi loĝis kun sia koramiko

Enamiĝi al iu – Enamorar-se d’algú

Akuŝi – Parir

Kuniĝi – Ajuntar-se

Disiĝi – Separar-se

 

19a leciono

unua kurso
tagon deknaŭ

jaŭdo, 12 aprilo 2012

Una jornada amb el Rafel.
Unu tago kun Rafaelo.

Vidu skanaĵon de la teksto  Unu tago kun Rafaelo

El Rafel cada dia es lleva a les set del matí. Es dutxa amb aigua freda, es prepara l’esmorzar i mentre esmorza, sempre escolta la ràdio.

Rafaelo ĉiun(1) tagon(1) ellitiĝas je la sepa matene. Li duŝas sin(2) per(3) malvarma akvo, li preparas sian(2) matenmanĝon kaj dum matenmanĝas / matenmanĝante, ĉiam aŭskultas radion.

Després renta els plats i a les vuit va cap a la feina. El Rafel és professor de gimnàstica i treballa en un gimnàs. Al migdia dina en un bar a prop de la feina i havent dinat torna a treballar fins a les nou.

Poste li lavas la telerojn kaj je la oka li iras al laboro / labori. Rafaelo estas instruisto pri gimnastiko(4) kaj laboras en gimnastikejo(4). Tagmeze li tagmanĝas en drinkejo apud / proksime al sia laborejo kaj tagmanĝinte reiras labori ĝis la naŭa.

Quan plega, es troba amb els amics per sopar. Els caps de setmana, després de sopar, va al cinema o a ballar. A mitjanit torna a casa a peu i va a dormir molt cansat.

Fininte laboron, li renkontas siajn amikojn por(5) vespermanĝi. Semajnfine, post vespermanĝinte, iras kinejon(4) aŭ danci. Noktomeze reiras piede hejmen(6) kaj enlitiĝas tre laca.

ĉiutagaĵoj – coses de cada dia
ĉiutaga – quotidià

1 – Acusatius de temps.

2 – Pronom reflexiu: si. Només per a la 3ª persona, en singular i en plural. (I per a l’indefinit “oni”).

3 – “per (mitjançant) akvo”. Ne “kun (amb) alia homo”, ekzemple.

4 – Retroderivació:
gimnastik’o > gimnastik’ist’o > gimnastik’ej’o
gimnast’ik’o gimnast’ej’o

5 – Oni povas uzi neniun preposicion (krom “por”) kaj neniun konjunkcion antaŭ infinitivo.

6 – Acusatius per verbs de moviment: iri, veni, …
(en la dekvara klaso)
Akuzativoj:
En esperanto hi ha tres tipus d’acusatius. L’acusatiu d’objecte (que equivaldria a l’objecte directe en català – QUÈ?), l’acusatiu de temps (complement circumstancial de temps – QUAN?) i l’acusatiu de direcció (complement circumstancial de lloc que indica direcció i que no va precedit de preposició – ON? CAP A ON?). Els tres acusatius es formen de la mateixa manera: afegint “-n”

Mi legas ĵurnalon ĉiun mardon vespere
• Ĵurnalon [acusatiu d’objecte]
• Ĉiun mardon [acusatiu de temps]
Mi iras hejmen ĉiun semajnfinon
• Hejmen [acusatiu de direcció]
• Ĉiun semajnfinon [acusatiu de temps]
Kion mi legas? La ĵurnalon / Kiam mi legas? Ĉiun mardon vespere

Les dues respostes (ĵurnalon i ĉiun mardon) estan en acusatiu. No obstant, com que són diferents tipus d’acusatiu, els pronoms interrogatius són diferents (kion -què- i kiam -quan-)

Mi legas libron ĉiun mardon vespere / Ĉiu mardo estas labortago

En la primera frase, ĉiun mardon va en acusatiu ja que Mi és el subjecte de l’oració i ĉiun mardon, l’objecte. En canvi, en la segona frase Ĉiu mardo és el subjecte de l’oració i, per tant, no pot anar en acusatiu.

Hodiaŭ estas la dek sesa de Februaro. La venonta ĵaŭdo estas la dudek tria de Februaro. [proper, següent, vinent]
Ĉu vi havas liberan tempon merkrede vespere?
Ĉu vi estas libera vendrede posttagmeze?
Kion vi faras la venontan mardon?
Kiam vi estas libera la venontan semajnon? Je kioma horo?
Mi ne sĉias ĉar mi ne havas mian agendon ĉi tie
Mi havas rendevuon la venontan merkredon [cita, romàntica o no]
Mi ellitiĝas antaŭ / je / post la oka.
Bonan semajnofinon al ĉiuj!

Ankaŭ legu klasnotojn kontribuitaj de Nuria. Atentu la vortoliston kaj la refleksivon!: notoj de Nuria

18a leciono (16 marto) [La klaso de ‘sexperanto’ (por Anna)]

mastrumadi la blogon…

hejmpaĝo = la unua paĝo

konekti

sendrata (sen+drato)

–         unu speco de sendrata konekto estas vifio (la plej konata speco estas vifio)

–         alia speco estas la poŝtelefona reto

Mirinde!  = Caray!

interreto povas esti  retpoŝtoretpaĝo

retpaĝo: TTT (tut-tera tekstaro) = www

TTT-paĝo: la blogo estas TTT-paĝo

ŝarĝiĝi = carregar-se

–         la konekto estas tre malforta kaj la paĝo ŝarĝiĝas malrapide…

muso

–         mi usas la muson por iri al la ligiloj

montrilo

ekrano

–         la montrilo moviĝas sur la ekrano.

–         per la muso mi movas la montrilon.

ligiloj = enllaços

–         ciu ligilo estas vojo por iri al aliaj paĝoj.

rulumi

klaki

pligrandiĝi (fariĝi pli granda)

–         mi klakas sur la foto kaj la foto pligrandiĝas

–         klaku la butonon

reiri

–         mi reiras al la hejmpaĝo

afiŝi

–         al la blogo gastoj ne povas afiŝi artikolon sed povas afiŝi komenton.

teksto-kampo

kursoro ≠ montrilo

tajpi ≠ manskribi

klavaro

–         ni povas tajpi per la klavaro.

deflankiĝi

Ne deflankiĝu de la temo!

retpoŝtadreso (karen.stober@…) ≠ retadreso (TTT-adreso)

uzantokonto:

–         uzantonomo

–         pasvorto

en la panelo estas titoloj kaj subtitoloj

klaku sur la ligilo “entra”

aperas la redaktilo

ensaluti = log-in

aprobi / malaprobi

Rubeno mastrumas la blogon; li aprobas la komenton.

ni ne havas rajton publikigi; ni nur redaktas malneton kaj sendas tekston por revizio.

Rubeno povas legi  ĝin / korekti ĝin / publikigi ĝin

dosiero

alŝuti

–          ni ne rajtas alŝuti dosieron

eltondi / kopii

alglui

bildo

–         ni povas uzi bildon

ekde nun = de nun

LECIONO 08/03/2012

Jaŭdo, 8 marto 2012

Ĉu vi loĝas kun viaj familianoj, Núria? – Vius amb els teus familiars, Núria?
Jes, mi loĝas kun MIAJ GEPATROJ kaj mia frato – Sí, visc amb els meus pares i el meu germà.
Ĉu via patro laboras? – El teu pare treballa?
Jes.
Kiu mastrumas en la hejmo? – Qui administra la casa?
Mia patrino. Ŝi estas dommastrino – La meva mare. Ella és mestressa de casa.
Li estas dommastro – Ell és mestre de casa (el qui fa les feines de casa).
Mastrumi la blogon – Administrar el blog.
Kiu estas mastrumaanto de la blogo? – Qui és l’administrador del blog?
Mastrumi -fer les feines de casa, portar la casa || administar.
mastrumado -administració.
kuiri la manĝajojn – cuinar.
balai – escombrar.
balailo – escombra.
suĉbalai – passar l’aspiradora.
pulvosuĉilo – aspiradora.
purigi – netejar.
purigi la hejmon – netejar la casa.
purigi la ĉambron – netejar l’habitació.
purigi per akvo – netejar amb aigua (rentar).
purigi la plankon per pulvosuĉilo estas suĉbalai.
lavi – rentar.
lavi telerojn – rentar plats.
lavi glasojn – rentar gots.
lavi vestaĵojn – rentar vestits.
lavi la plankon – rentar el terra / netejar el terra.
fari la litojn – fer els llits.
fari lesivadon – fer la bugada.
lesivo – llexiu.
lesivi per lavmaŝino – rentar amb la rentadora.
Fari aĉetojn – fer la compra.
aĉeti – comprar.
aĉeti manĝaĵon – comprar menjar.
Gladi – planxar.
gladilo – planxa.
Kiu mastrumas en via hejmo? – Qui administra a casa teva?
Mia filino Laia kaj mi. – La meva filla Laia i jo.
KIEL OFTE? – Quants cops? Quantes vegades? Amb quina freqüència?
Kiel ofte vi faras lesivadon? – Quants cops fas bugada?
Amb quina freqüència fas bugada.
Unu fojon per tago = Unu fojon tage. – Un cop al dia.
Unu fojon per semajno = Unu fojon semajne. – Un cop per setmana.
Du fojojn per monato = Du fojojn monate. – Dos cops al mes.
Du fojojn per jaro = Du fojojn jare – Dos cops l’any.
Ĉiun tagon = ĉiutage – Cada dia. Diàriament.
Ĉiun semajnon = ĉiusemajne – cada setmana. Setmanalment.
Ĉiun jaŭdon = ĉiujaŭde – cada dijous.
Ĉiu – Tots, cadascun.
Mi aĉetas panon du fojojn per semajno. – Compro pa dos cops per setmana.
Ĉu vi havas gladilon? – Tens planxa?
Ĉu vi gladas? – Què planxes?
Mi neniam gladas. – Jo mai planxo.
Ĉu vi tagdormas? – Fas la migdiada?
Jes, mi tagdormas ĉiutage. – Sí, faig la migdiada cada dia.
Mi diktis vortojn kaj vi devas ordigi:
ĈIAM sempre.
PRESKAŬ ĈIAM quasi sempre.
KUTIME habitualment.
OFTE sovint.
DE TEMPO AL TEMPO de tant en tant.
FOJFOJE de vegades.
MALOFTE poc sovint.
PRESKAŬ NENIAM quasi mai.
NENIAM mai.
Ĉu vi tagdormas en labortagojn? – Fas migdiada els dies feiners?
Mi tagdormas fojfoje. – Faig migdiada de vegades.
Mi dormetas. – Passo figues.
Kiom da fojon vi manĝas tage? – Quants cops menges al dia?
Mi manĝas kvin fojon tage. – menjo cinc cops al dia.
Kolazioni – berenar.
Manĝeti – menjar entre hores.
Manĝeto – quelcom per picar entre hores.
Antaŭmanĝo – aperitiu.
Kiom vi amas fari in via libera tempo? – Què t’agrada fer en el teu temps lliure?
Promeni – passejar.
Ekskursi – anar d’excursió.
Danci – ballar.
Iri al kinejo – anar al cinema.
Iri al teatro – anar al teatre.
Naĝi – nedar.
Subnaĝi – fer submarinisme.
Viziti museojn – visitar museus.
Trabutiki – anar de botigues.
Iri al ĉiovendejo – anar als grans magatzems.
Renkonti amikojn – trobar-se amb amics.
Spekti sportojn – assistir a espectacles esportius.
Spekti rugbeon – assistir a rúgbi / anar a veure rúgbi.
Fari sportojn – practicar esports.
Ludi sportojn – jugar esports….
Ludi piedpilkon – jugar a futbol.
Ludi manpilkon – jugar a handbol.
Ludi korbopilkon – jugar a bàsquetbol.
Ludi flugpilkon – jugar a boleibol.
Ludi tenison – jugar a tenis.
Kuri – córrer.
Skermi – fer esgrima
Gliti – patinar.
Globludi – jugar a petanca.
Dimanĉe mi vidis emeritojn globludantajn. – Diumenge vaig veure jubilats jugar a petanca..
Golfludi – jugar a golf.
Montgrimpi – fer escalada.
Grimpi – grimpar / enfilar-se.
PLI ZORGAS UNU PATRINO PRI DEK INFANOJ OL DEK INFANOJ UNU PATRINO.
Cuida millor una mare deu fills que deu fills una mare.

16a leciono

unua kurso
tagon dekses

jaŭdo, 1 marto 2012

agordo

configuració

serĉu

cerca

mastrumado

administrador

ligilo

vincle

klaku

clica

uzantonomo

nom d’usuari

pasvorto

pasword

tajpu

tecleja

punkto

punt

ipsilono

y

kvo

q

ikso

x

duobla vo

w

cedilo

ç

ĉe / heliko

@

streko

substreko

_

minuso

(en Matematiko)

(signe menys)

retpoŝta adreso

adreça de correu

Heliko estas besto

cargol, caragol

literumi

lletrejar

 

Serĉu mastrumadon

Sub mastrumado estas ligilo “entra”

Klaku sur la ligilo “entra”

Kaj tie tajpu vian uzantonomon/pasvorton kaj povos entri en la blogo.

 

– Mia retpoŝta adreso estas:

DOLORS-OLLER_RIERA@GMAIL.COM

– Literumu ĝin al mi, mi petas.

– Ĝi estas: do, o, lo, o, ro, so, streko, o lo, lo, e, ro, substreko, ro, i, e, ro, a, ĉe, go, mo, a, i, lo, punkto,co,o, mo

Familiarbo

patraj

patrinaj

gepraavoj

praavo      praavino

gepraavoj

praavo       praavino

geavoj

avo      avino

geavoj

avo      avino

geonkloj

onkloj    onklinoj

gepatroj

patro     patrino

geonkloj

onkloj    onklinoj

genevoj

nevoj      nevinoj

gefiloj

filoj   filinoj

gefiloj

filoj   filinoj

genevoj

nevoj      nevinoj

gekuzoj

kuzoj   kuzinoj

gekuzoj

kuzoj   kuzinoj

genepoj

nepo   nepino

gepranepoj

pranepo   pranepino

 

patraj / patrinaj

gepraavoj

besavis

praavo

besavi

praavino

besàvia

geavoj

avis

avo

avi

avino

àvia

gepatroj

pares

patro

pare

patrino

mare

geonkloj

oncles

onklo

oncle

onklino

tia

 

gefiloj

fills

filo

fill

filino

filla

solfilo

fill únic

solfilino

filla única

gefratoj

germans

frato

germà

fratino

germana

gekuzoj

cosins

kuzo

cosí

kuzino

cosina

genepoj

néts

nepo

nét

nepino

néta

 

ge-

prfx. indica ambdós sexes

pra-

prfx. primitiu, avantpassat

bo-

prfx. parentiu per matrimoni

 

 

bogepatroj

sogres

bopatro

sogre

bopatrino

sogra

 

gebaptopatroj

padrins

baptopatro

padrí

baptopatrino

padrina

 

bogefiloj

gendres

bofilo

gendre

bofilino

jove, nora

 

 

 

bogefratoj

cunyats

bofrato

cunyat

bofratino

cunyada

genevoj

nebots

nevo

nebot

nevino

neboda

gepranepoj

besnéts

pranepo

besnét

pranepino

besnéta

gekunuloj

companys

kunulo

company

kunulino

companya

gekoramikoj

promesos, parella

koramiko

promès, xicot

koramikino

promesa, xicota

gefianĉoj

promesos / nuvis

geedzoj

matrimoni

edzo

marit

edzino

muller

eksgeedzoj

exesposos

eksedzo

exmarit

eksedzino

exdona

ĝemelo

bessó

ĝemelino

bessona

 

familiarbo

Antikve oni diris geestudentoj

Ŝia familio

kies – de qui

Gemelajn nevinojn

gemelinojn

“Pli zorgas unu patrino pri dek infanoj ol dek infanoj pri unu patrino”

Klaso de la 16a Februaro (14a leciono)

Bonan posttagmezon,
jen la notoj de nia 14a leciono:

Hodiau ni havas stangokaramelojn per por la naskiĝotago de Núria. [piruletes]

Unu semajno havas sep tagojn. La tagoj de la semajno havas nomojn:

  • lundo
  • mardo
  • merkredo
  • ĵaŭdo
  • vendredo
  • sabato
  • dimanĉo

 

Kiuj tagoj de la semajno estas la semajnfino?

Sabato kaj dimanĉo

Kiuj tagoj de la semajno estas labortagoj?

Lundo, mardo, merkredo, ĵaŭdo kaj vendredo

 

Ferioj – [festius]

 

Laborhoroj de Rubeno. Li laboras de lundo ĝis vendredo. Lunde li komencas je la naŭa kaj laboras de la naŭa matene ĝis la sesa posttagmeze. Li paŭzas de la dua ĝis la tria per por tagmanĝi. Marde li laboras de la naŭa ĝis la kvina kaj paŭzas de la dua ĝis la tria posttagmeze. Merkrede li laboras de la naŭa ĝis la tria sed li ne paŭzas. Ĵaŭde li laboras de la naŭa ĝis la sesa, ankaŭ paŭzas de la dua ĝis la tria. Vendrede li laboras de la naŭa ĝis la tria sed ne paŭzas.

Núria laboras de lundo ĝis vendredo krom ĵaŭdo. Ŝi laboras de la naŭa matene ĝis la unua posttagmeze. Ŝi ankaŭ laboras lundo kaj merkredo lunde kaj merkrede posttagmeze, de la kvara ĝis la sepa kaj duono. [Krom = excepte]

Jaume laboras ciujn labortagojn de la naŭa matene ĝis la sesa posttagmeze, pli mal pli, krom merkrede ke kiam li komencas je la oka matene.

Mauro kutime laboras de la naŭa horo matene ĝis la dua posttagmeze krom la semajnfino [Kutime = habitualment]

Karen komencas je la naŭa kaj ŝi laboras ĝis la oka vespere. Ciun mardon ŝi laboras de la sepa matene ĝis la sesa posttagemeze kaj ŝi revenas al Barcelono de Lerido vespere.

 

Akuzativoj:

En esperanto hi ha tres tipus d’acusatius. L’acusatiu d’objecte (que equivaldria a l’objecte directe en català – QUÈ?), l’acusatiu de temps (complement circumstancial de temps – QUAN?) i l’acusatiu de direcció (complement circumstancial de lloc que indica direcció i que no va precedit de preposició – ON? CAP A ON?). Els tres acusatius es formen de la mateixa manera: afegint “-n”

Mi legas ĵurnalon ĉiun mardon vespere

  • Ĵurnalon [acusatiu d’objecte]
  • Ĉiun mardon [acusatiu de temps]

Mi iras hejmen ĉiun semajnfinon

  • Hejmen [acusatiu de direcció]
  • Ĉiun semajnfinon [acusatiu de temps]

 

Kion mi legas? La ĵurnalon / Kiam mi legas? Ĉiun mardon vespere

Les dues respostes (ĵurnalon i ĉiun mardon) estan en acusatiu. No obstant, com que són diferents tipus d’acusatiu, els pronoms interrogatius són diferents (kion -què- i kiam -quan-)

 

Mi legas libron ĉiun mardon vespere / Ĉiu mardo estas labortago

En la primera frase, ĉiun mardon va en acusatiu ja que Mi és el subjecte de l’oració i ĉiun mardon, l’objecte. En canvi, en la segona frase Ĉiu mardo és el subjecte de l’oració i, per tant, no pot anar en acusatiu.

 

Hodiaŭ estas la dek sesa de Februaro. La venonta ĵaŭdo estas la dudek tria de Februaro. [proper, següent, vinent]

 

Ĉu vi havas liberan tempon merkrede vespere?

Ĉu vi estas libera vendrede posttagmeze?

Kion vi faras la venontan mardon?

Kiam vi estas libera la venontan semajnon? Je kioma horo?

Mi ne sĉias ĉar mi ne havas mian agendon ĉi tie

Mi havas rendevuon la venontan merkredon [cita, romàntica o no]

 

Mi ellitiĝas antaŭ / je / post la oka.

 

Bonan semajnofinon al ĉiuj!